In de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen ging het in de campagne nauwelijks over het klimaat. Wilders en rechts Nederland do not give a shit. Dit terwijl klimaatverandering ieders leven nu al raakt en zeker de komende 10-30 jaar in toenemende mate.
Ook wij in huize Hoogland dragen graag ons steentje bij. Immers, ‘no planet B'. Alles wordt uit de kast gehaald.. zonnepanelen op het dak, thermostaat lager, zoon Job gedwongen het huis uit, minder (lang) douchen, refurbished laptop, consuminderen in het algemeen, wasdroger de deur uit, weinig verspilling van eten, kopen van tweedehands kleding, exit magnetron en boycotten van Black Friday. Ook heb ik onze oude Volvo V70 een tweede leven gegeven. Beter voor het milieu dan een nieuwe auto te kopen, toch? Ik moet zeggen dat de geringe diepte van onze portemonnee ook een rol heeft gespeeld.
In Dubai werd afgelopen twee weken de 28e klimaattop gehouden. De eerste top was trouwens in Noordwijk, 34 jaar geleden! Waarom werd de top in godsnaam in de Verenigde Arabische Emiraten georganiseerd, zou je zeggen? Als er één staatje is die verantwoordelijk is voor global warming dan is het het kleine steenrijke oliestaatje wel. Minister van industrie, Al-Jaber, was de host en is olieboer. Olieboer? Ja, olieboer. En niet zomaar een boer, maar eigenaar van het staatsoliebedrijf met een miljarden omzet. Is hij wel te vertrouwen ? Heeft hij geen dubbele agenda? Een klimaattop laten leiden door een rijke oliebaron is alsof je een vos een kippenhok laat runnen, zeiden cynici. Er gingen geruchten rond dat Al-Jaber op de klimaattop olie- en gasdeals wil sluiten. Zijn openingsspeech op de COP28 klonk naar mijn bescheiden mening wel oprecht. Al-Jaber zei dat we moeten inzetten op alle hulpbronnen - olie, zon, wind, water, kolen en kern - om aan de wereldwijde groei aan energie te voldoen. 'Zijn' olie staat er natuurlijk tussen, maar of hij bereid is af te bouwen voordat het op is, was zeer de vraag.
Maar ook Dubai heeft belang bij een klimaatdeal. Al-Jaber zal tot zijn jurk in het water staan bij een verdere zeespiegelstijging. Mede daarom voegde hij er gedreven aan toe, ‘We hebben een nieuwe mindset nodig', ‘Now it is time to unite, now it’s time to act'. Het feit dat ‘wanted’ tsaar Poetin een bliksembezoek bracht aan de top sprak niet in zijn voordeel.
Wopke Hoektra was er ook bij. Het enige groene voor zijn EU-aanstelling was de heg in zijn voortuin. Binnen no-time is hij omgetoverd tot de nieuwe Europese klimaatpaus. In Dubai was hij van plan te gaan knallen. Zijn opdracht is het Akkoord van Parijs uit 2015 nastreven, de opwarming van de aarde binnen de 1,5 - 2 graden houden. Volgens de VN stevenen we af op een verhoging van 3 graden. In 2025 mag de wereldwijde CO2 uitstoot niet meer stijgen. In de EU en de VS gaat dit de goede kant op, maar in veel landen o.a. China is de CO2 uitstoot nog stijgende.
In het warmste jaar ooit sinds de metingen staat de wereld voor cruciale beslissingen. Maar toch is de urgentie ver te zoeken, hoewel 75% van de Nederlanders zich zorgen maakt over klimaat. Dit uitte zich overigens niet in het stemgedrag tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen.
Smeltende ijskappen op Groenland en Antarctica, natuurbranden, zware regenbuien, smeltende gletsjers, overstromingen, droogte, hevige stormen, en stijgende temperaturen bedreigen ons voortbestaan op aarde.
Agendapunten op de COP28 waren onder andere het stoppen / afbouwen van fossiele brandstoffen (o.a. kolen, olie), het opschalen van winning duurzame energie en het opzetten van een klimaatschadefonds.
Ook klimaatminister Jetten dramde er flink op los in Dubai. Zijn inzet was ook het eindelijk eens gaan belasten van kerosine. Waarom zou de burger wel belasting betalen en is de vervuilende luchtvaart al decennialang gevrijwaard? Greenpeace wil tevens dat miljardairs, die belachelijk veel CO2 uitstoten, gaan betalen voor hun gedrag.
Het eerste succes had Al-Jaber al voor aanvang van de top geboekt. Rijke landen storten geld in het klimaatschadefonds voor arme landen die geraakt worden door de klimaatcrisis maar zelf nauwelijks verantwoordelijk zijn voor de wereldwijde opwarming. Deze solidariteit tussen landen is cruciaal voor de oplossing. Grootste economieën die het meest uitstoten moeten het meest bijdragen in dit fonds. China, tweede economie van de planeet en verantwoordelijk voor 26% van de wereldwijde uitstoot draagt nog altijd niet bij aan het klimaatschadefonds. Mede omdat zij in de klimaat administratie - 2015 - nog te boek staan als ontwikkelingsland (?!). Deze landen hoeven namelijk (nog) niks te betalen. De Chinezen zijn naast wanbetalers ook wereldkampioen zonnepanelen, elektrische auto’s en windturbines produceren, maar bouwen ook nog steeds nieuwe kolencentrales. Over dweilen met de kraan open gesproken.
In extra time werd toch nog een akkoord bereikt over de slotverklaring. Ook de olieproducerende landen gingen knarsetandend overstag. In de verklaring is het geleidelijk afstappen van het gebruik van fossiele brandstoffen opgenomen. Dit was echt een must voor de EU. De tekst had wel wat scherper - concrete bindende doelstellingen ontbreken - gekund, maar toch is het een historische verklaring. Voor het eerst in de geschiedenis wordt het afbouwen van fossiele brandstoffen genoemd. Investeerders zullen minder geld gaan steken in fossiele energie.
Ook wordt ingezet op een verdrievoudiging van duurzame elektriciteit bij 2030 en een netto nul uitstoot van koolstofdioxide in 2050. Of armere landen dit financieel kunnen bekostigen is een ander verhaal. Al-Jaber kreeg een staande ovatie na zijn slotwoord. De ijsbeer wacht ongeduldig af…
Ab+
